Verzorgingsarmoede neemt toe in Nederland

Het aantal Nederlanders dat kampt met verzorgingsarmoede is toegenomen. Waar dit vorig jaar 1 op de 7 was, is dat inmiddels 1 op de 5 van de volwassenen in ons land. Van verzorgingsarmoede wordt gesproken als men in de afgelopen twaalf maanden soms of vaak dagelijkse verzorgingsproducten, zoals tandpasta, wasmiddel en deodorant, niet heeft kunnen kopen vanwege geldgebrek. Dit en meer blijkt uit de Verzorgingsarmoedebarometer*. Een jaarlijks onderzoek van Ipsos I&O in opdracht van Kruidvat en Stichting Armoedefonds.

Liefst 1 op de 5 Nederlanders geeft aan in verzorgingsarmoede te leven. Dat wijst op een groei ten opzichte van vorig jaar, toen het 1 op de 7 volwassenen in ons land trof.
Eén op de vijf kan zich niet altijd persoonlijke verzorgingsproducten veroorloven. Aan tandpasta, wasmiddel en deodorant is volgens de ondervraagden het meest behoefte. Opvallend is dat vooral jonge Nederlanders tot 35 jaar met een laag- of middeninkomen getroffen worden. Vier op de tien mensen die met verzorgingsarmoede kampen, hebben bovendien een fulltime baan.

“Deze nieuwe cijfers bevestigen wat wij al langer signaleren: de bestaanszekerheid van veel Nederlanders staat onder druk, ook bij mensen met een fulltime baan”, zegt Henk de Graaf, directeur van Stichting Armoedefonds. “De flinke stijging van het aantal mensen in verzorgingsarmoede in slechts een jaar tijd is een duidelijk alarmsignaal.”

Mentale gevolgen wegen zwaar

Verzorgingsarmoede leidt tot verregaande emotionele gevolgen. Zo geeft bijna een derde aan zich minderwaardig te voelen en voor ruim één op de drie voelt het niet kunnen kopen van dagelijkse verzorgingsproducten vanwege geldgebrek, als falen. Dit resulteert niet alleen in stress maar zorgt er zelfs voor dat 1 op de 5 bewust winkels vermijdt om de confrontatie van financiële beperkingen te voorkomen. Ook mist een deel (12 procent) medische afspraken, zoals de dokter of tandarts. “Al het geld dat ik binnenkrijg, gaat direct naar rekeningen,” zegt Premie (48), moeder van twee puberdochters. “De dagelijkse spullen mis ik het meest. Gewoon je tandpasta, shampoo of deodorant voor de kinderen kunnen kopen, zonder te hoeven kiezen tussen voedsel of verzorgingsproducten.” 

Ruim 1 op de 3 mensen die met verzorgingsarmoede kampt, geeft aan schaamte te voelen als zij niet in staat zijn dagelijkse verzorgingsproducten te kopen. Uit het onderzoek blijkt verder dat 23 procent zich buitengesloten voelt. Ook geeft 21 procent aan zich niet begrepen te voelen door familie en vrienden. Ook Ron (60) kan zich geen verzorgingsproducten veroorloven. “Ik loop sneller over straat, zodat mensen niet zien dat ik roos heb. Ik ruik niet lekker, ik zie er niet goed uit. Het maakt mij echt klein en nietig. Ik merk ook dat als ik erover probeer te praten, ik vaak word onderbroken. Toch blijf ik het proberen, ik wil er zonder schaamte over kunnen praten.”

Blijvende inzet

“Verzorgingsarmoede is een groot maatschappelijk probleem waar steeds meer Nederlanders mee kampen,” zegt Ed van de Weerd, CEO van AS Watson Health & Beauty Benelux, waar Kruidvat onderdeel van is. “Dat vraagt om aandacht. En juist nu nog meer mensen aangeven in verzorgingsarmoede te leven, is het des te belangrijker om deze groep mensen een stem te geven en te steunen. Dat doen we bijvoorbeeld met de ‘Samen in Actieweken’. Van 9 tot en met 22 juni kan iedereen een steentje bijdragen in de strijd tegen verzorgingsarmoede door een actieproduct in één van onze winkels te kopen. Ook doneert Kruidvat ruim dertigduizend Health & Beauty kaarten aan het Armoedefonds. Want je gezond, mooi en goed voelen zou voor iedereen bereikbaar moeten zijn.”

*De jaarlijkse verzorgingsarmoedebarometer is een onderzoek door Ipsos I&O, in opdracht van Kruidvat en Stichting Armoedefonds. Het onderzoek geeft inzicht in de mate waarin Nederlanders met verzorgingsarmoede te maken hebben. Van verzorgingsarmoede wordt gesproken als men in de afgelopen twaalf maanden soms of vaak dagelijkse verzorgingsproducten, zoals tandpasta, wasmiddel en deodorant, niet heeft kunnen kopen vanwege geldgebrek.